Ülkemizde son 1 senede gerçekleşen anormal enflasyon oranları sebebiyle kira bedelleri, kiracılar ve ev sahipleri arasında büyük bir hukuki uyuşmazlık ve tartışmaları da beraberinde getirdi.
Hukuk büromuza özellikle yılbaşından beri hukuki yardım için başvuranların %50’ye yakınını kira bedeli uyuşmazlıkları ve tahliye davaları oluşturdu. Bu makalemizde hem kiracıyı hem de ev sahiplerini ilgilendiren kira sözleşmelerinin en önemli 5 kuralını sizler için anlatacak ve yorumlayacağız.
1 – Sözleşme süresi sona ermiş olsa da ev sahibi kiracıyı evden çıkartamaz. Elbette bunun istisnaları vardır. Mesela tahliye taahhüdü gibi, mesela 1 kira dönemi içerisinde 2 defa kira ödemede temerrüde düşmek ve bu sebeple 2 haklı ihtar veya kiracı aleyhine 2 adet icra takibi başlatılmasıdır.
2 – Taşınmazı kiraya veren mal sahibi, kira artışlarını kafasına göre serbest bir şekilde yapamaz. Kira artışları kanunla sınırlandırılmıştır. Daha önceki makalemizde 2023 yılı Temmuz ayına kadar yapılan en fazla %25 artırım oranını anlatmıştık. Ancak hali hazırda zaten sözleşmede belirtilen bir yüzdelik oran (%15-20 gibi) veya TEFE-ÜFE gibi bir oranda yapabilir. Eğer ki sözleşmede kira artış oranı hiçbir surette belirtilmemiş ise bu durumda TEFE-ÜFE oranına göre artış uygulanacaktır.
3 – Taşınmazın sahipleri, kira sözleşmelerinde kira miktarının arttırılması için 5 yılını doldurmuş olan kiracı aleyhine kira tespit davası, bu davadan önce de uyarlama davası açabilecektir.
4 – Kiraya verilen ev ya da iş yerinin üçüncü bir şahsa satılması, kiracının derhal evden çıkartılabileceği anlamına gelmez. Bu bir süreçtir. Yeni ev sahibi kiracıya, taşınmazı satın aldıktan sonra 1 ay içerisinde ihtar çekerek taşınmaza ihtiyacı olduğunu belirtir. Bu ihtiyaç yeni malikin kendisine ait olabileceği gibi eşi, altsoy veya üstsoyunun ya da mal sahibinin bakmakla yükümlü bulunduğu kişilerin gereksinimi için 6 ay sonrasında kiralananın tahliye edilmesi için kiracıya dava açabilir.
5 – Birinci maddede belirttiğimiz ve ev sahiplerinin elini güçlü kılan tahliye taahhüdü var ise, kiracıyı evden çıkartmak için başka hiçbir şeye gerek kalmaz.