Danıştay 8. İdari Dava Dairesi 2020/7528 E., 2021/1532 K. – Sokak köpeğinin ısırması nedeniyle ödenecek tazminattan İlçe Belediyesinin yanında Valilik ve Büyükşehir Belediyesi de müteselsilen sorumludur. Dava birine karşı açılmış olsa da mahkeme diğerlerini de hasım olarak eklemelidir.
Kamu idarelerinin vatandaşların güvenliği, sağlığı ve sosyal ihtiyaçları bakımından bir takım yükümlülükleri bulunmaktadır. Kamu idareleri bu hizmetleri ifa etmekle birlikte, bu hizmetlerin işleyici ve yürütülmesi sırasında gerekli önlemleri almakla da yükümlüdür. Bu yükümlülüklerin kamu idareleri tarafından sekteye uğraması veyahut vatandaşlar için herhangi bir tehlikeye meydan verecek aksaklığı gidermemesi nedeniyle tazminat sorumluluğu da bulunmaktadır. Çünkü vatandaşlar bu ihtiyaçları için belirli vergiler ödemekte ve kamu idareleri de bu işleyişi üstlenmekle görevlidir. Yani idari kurumlarca bu sorumluluk ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi sonucunda hizmetin kötü veya geç işlemesi ya da olması gerektiği gibi değil farklı bir şekilde işlemesi halinde bir zarar doğarsa, idarenin hizmet kusuru nedeniyle meydana gelen maddi ve manevi tazminatlardan sorumluluğu bulunmaktadır.
Sokakta sahipsiz ve başıboş dolaşan köpeklerinde ilk başta saldırgan olanlarının eğitilmesi ve sahiplendirilmesi için hayvan bakım evleri kurma görevlerinin valiliklere, il ve ilçe belediyelerine ait olduğu ortadadır. Kamu idarelerinin yapmakla sorumlu oldukları bu hizmetleri gereği gibi yapmaları tek başına yeterli olmamakta, bu hizmetin işleyişini sürekli olarak kontrol etmek ve hizmetin yürütülmesi sırasında da gerekli önlemleri alması gerekmektedir.
Eğer kamu idareleri bu önlemleri almazsa, sokakta sahipsiz bir köpeğin bir vatandaşa saldırmasından dolayı idarenin maddi ve manevi tazminat sorumluluğu gündeme gelecektir. Burada aslında bir tehlike sorumluluğu gündeme gelmekte olup idarenin bu tehlikenin meydana gelmemesi için eksik hizmet görmesi nedeniyle sorumlu olduğu açıktır.
Yazımıza konu Danıştay kararında da, sokakta sahipsiz hayvanların saldırısına uğrayan bir kişinin idareye dava açtığı ve tazminata hak kazandığı belirtilmiştir. Ancak burada vatandaşlar açısından kanımızca önemli olan bu yargılama sürecinin işleyişi ve hasım olarak kimlerin gösterileceğidir.
Danıştay, yasalarımızdaki hükümler sayesinde sokakta sahipsiz yaşayan hayvanların, başta köpekler olmak üzere, bunların ihtiyaçları, gözetimi ve bakımı, sağlıklı olanların barınaklar aracılığıyla sahiplendirilmesi, insan ilişkilerinin daha uysal olması için eğitimi gibi birtakım görev ve yükümlülükleri merkezi denetim organı olan valiliklere ve bunun yanında büyükşehir ve ilçe belediyeliklerine ait olduğunu tespit etmiştir. Böylelikle vatandaşlar bu karar ışığında 3 kamu idare kurumuna da başvurabileceklerdir.